ورق استیل 409 چیست ؟ چه ویژگی هایی دارد ؟
- بازدید:1282
- کامنت:0
- چهار شنبه, 21 مهر 1400
مقدمه
استیل 409 / L 409 (استیل 1.4512) یک فولاد زنگ نزن (استنلس استیل) فریتی بوده که در ابتدا برای صنعت خودرو سازی به ویژه برای سیستم تخلیه دود خودرو طراحی شد. با گذشت زمان کاربردهای این گرید فراتر رفته و دیگر شاخه های صنعتی نیز از این رده آلیاژی جهت تولید محصولات خود استفاده می کنند. استنلس استیل 409 همچون دیگر استیل های فریتی عملیات حرارتی پذیر نبوده و دارای خاصیت مغناطیسی می باشد. این گرید حاوی 5/10 الی 75/11 درصد کروم در ترکیب خود می باشد. به خاطر پایین بودن میزان کروم و اینکه عناصری نظیر نیکل ندارد معمولا قیمت ورق استیل 409 نسبت به بسیاری از فولادهای زنگ نزن پایین تر است. این فولاد زنگ نزن نسبتا ارزان، مقاومت به خوردگی و اکسیداسیون بیشتری نسبت به فولادهای کربنی دارد. جوش پذیری و شکل پذیری مناسب نیز از دیگر ویژگی های ورق استنلس استیل 409 می باشد.
ترکیب شیمیایی
عنصر آلیاژی (%) | استیل 409 | استیل L 409 | |
کربن (C) | بیشترین مقدار (max) | 0.08 | 0.03 |
منگنز (Mn) | بیشترین مقدار (max) | 1 | 1 |
سیلسیم (Si) | بیشترین مقدار (max) | 1 | 1 |
فسفر (P) | بیشترین مقدار (max) | 0.04 | 0.04 |
گوگرد (S) | بیشترین مقدار (max) | 0.03 | 0.03 |
کروم (Cr) | کمترین مقدار (min) | 10.5 | 10.5 |
بیشترین مقدار (max) | 11.75 | 11.75 | |
نیکل (Ni)– بیشترین مقدار (max) | 0.5 | 0.5 | |
تیتانیم (Ti)– بیشترین مقدار (max) | 0.075 | 0.75 | |
آهن (Fe) | عنصر پایه | عنصر پایه |
ترکیب شیمیایی فولاد زنگ نزن 409 و L 409 در جدول 1 ارائه شده است. همانطورکه ملاحظه می شود استیل L 409 نسبت به گرید 409 حاوی مقادیر کمتری از کربن است. کمتربودن میزان کربن بهبود شکل پذیری و جوش پذیری را به دنبال دارد.
استنلس استیل های 409 و L 409 حاوی مقادیری از تیتانیم نیز می باشند. حضور این عنصر در ترکیب شیمیایی این گریدها از ،رسوب زایی کاربیدها و وقوع خوردگی بین دانه ای حین بکارگیری در دماهای بالا و جوشکاری جلوگیری می کند.
خواص مکانیکی
رده آلیاژی | استحکام کششی نهایی (MPa) (حداقل مقدار) |
استحکام تسلیم (MPa) (حداقل مقدار) |
الانگیشن (%) (حداقل مقدار) |
سختی |
UTS (MPa)-min | YS (%2 proof stress) (MPa)-min | E ( % in 50 mm)-min | Hardness -max(HRB) |
|
409 | 380 | 170 | 20 | 88 |
L 409 | 380 | 170 | 20 | 88 |
خواص فیزیکی
خواص فیزیکی استیل 409 | ||
چگالی (g/cm3) | 7.8 | |
دمای ذوب (C֯) | 1371-1421 | |
مدول الاسیسیته (GPa) | 200 | |
مقاومت الکتریکی (m.Ωn) | 600 | |
رسانایی حرارتی (m.k / W) | C ֯ 100 | 25.8 |
C ֯ 500 | 27.5 | |
ضریب انبساط حرارتی (C ֯ / m / mµ) | C ֯ 100 - 0 | 11 |
C ֯ 315 - 0 | 11.7 | |
C ֯ 538 - 0 | 12.4 |
مقاومت در برابر خوردگی
استنلس استیل 409 عموما از فولادهای کربنی مقاومت به خوردگی بیشتری از خود نشان می دهد. اما از آنجایی که میزان کروم در این آلیاژ پایین بوده، در مقایسه با گریدهایی از استنلس استیل همچون استیل فریتی 430 و استیل آستنیتی 304 مقاومت به خوردگی ضعیف تری دارد. با این وجود استیل 409 در برابر اتمسفر و گازهای خروجی از گزوز مقاوم بوده و به طور کلی بیشتر در شرایطی که نیاز به مقاومت به خوردگی پایین و ملایمی باشد، استفاده می شود. رفتار خوردگی این فولاد زنگ نزن مشابه با استیل 410 می باشد با این تفاوت که گرید 409 در برابر رسوب زایی کاربیدها (پدیده sensitization) و وقوع خوردگی بین دانه ای دردماهای بالا هم مقاوم است. در حالی که این مشکل، یکی از معضلات فولادهای زنگ نزن به ویژه سری 300 می باشد.
مقاومت به حرارت و اکسیداسیون
ورق استیل 410 مقاومت به اکسیداسیون خوبی در دماهای بالا از خود ارائه می دهد. همین ویژگی به همراه جوش پذیری مناسب منجر به بکارگیری این گرید در سیستم تخلیه دود خودرو شده است. این آلیاژ در سرویس دهی های پیوسته تا دمای C ֯ 675 و در سرویس دهی های متناوب تا دمای C ֯ 815 مقاومت به اکسیداسیون خوبی از خود نشان می دهد.
عملیات حرارتی
فولاد زنگ نزن 409 دارای قابلیت سختی پذیری بواسطه عملیات حرارتی نیست. عملیات آنیل این آلیاژ معمولا در محدوده دمایی C ֯ 900 – 790 انجام می گیرد. پس از حرارت دهی نیز در هوا سرد می شود.
شکل پذیری
ورق استنلس استیل 409 قابلیت شکل پذیری و فرم پذیری خوبی در حالت آنیل دارد. این گرید می تواند تحت فرایندهایی نظیر برش، خمش، پرس و کشش قرار گیرد.
جوش پذیری
معمولا قبل و بعد از جوشکاری استنلس استیل 409، این گرید تحت عملیات حرارتی قرار می گیرد. این فولاد زنگ نزن معمولا قبل از جوشکاری تحت عملیات پیش گرم در بازه دمایی C ֯ 260 – 150 قرار می گیرد. پس از جوشکاری نیز به منظور افزایش داکتیلیته، در محدوده دمایی C ֯ 815 – 760 .عملیات آنیل انجام می شود. هنگام جوشکاری نیز این پروسه می بایست جهت جلوگیری از رشد دانه با حداقل حرارت انجام گیرد. معمولا گریدهای 430 و 409 به عنوان فیلر یا الکترود استفاده کرد اما بر طبق استاندارد AS 1554.6 استفاده از گرید 309 به عنوان فیلر توصیه شده است.
کاربردهای ورق استنلس استیل 409
همانطورکه در قسمت مقدمه نیز اشاره شد اولین استفاده از این فولاد زنگ نزن مربوط به صنعت خودروسازی و بکارگیری در ساخت سیستم تخلیه دود خودرو بوده است. اما علاوه بر این مورد، استیل 409 در ساخت صدا خفه کن و ترموستات خودرو، تجهیزات کشاورزی، ترانسفورماتور برق، سیستم های گرمایش منازل، فیلترهای سوخت، سیستم های مبدل کاتالیزوری و.... استفاده می شود.
تهیه ورق استنلس استیل 409
فولادهای زنگ نزن در داخل کشور تولید نمی شوند. بنابراین از آنجایی که استنلس استیل ها یک کالای وارداتی می باشند، جهت تهیه این فولادها می بایست به شرکت های بازرگانی فعال در امر واردات فولادهای زنگ نزن مراجعه نمود. در این بین، مجموعه فلزات رنگین با بیش از سه دهه فعالیت در امر واردات انواع ورق های استنلس استیل همچون گرید 409/L409 توانسته نیاز واحدهای تولیدی مصرف کننده استنلس استیل را تامین نماید.
منبع : https://felez.co/post/61/معرفی-ورق-استیل-409
آخرین مطالب
ارسال نظر